2025 yılında işverenler açısından çalışan istihdam etmek, yalnızca brüt maaş ödemekle sınırlı kalmamaktadır. Çalışanın maaşına ek olarak ödenen SGK primleri, işsizlik sigortası, vergiler ve çeşitli yan haklar da işverene ek maliyet oluşturur. Bu yazımızda 2025 yılına ait güncel oranlar üzerinden bir işverenin çalışanı için katlandığı toplam maliyeti nasıl hesaplayabileceğini detaylı bir şekilde ele alıyoruz.
İşveren Maliyeti Nedir?
İşveren maliyeti, bir çalışanın işverene aylık ve yıllık bazda toplam maliyetini ifade eder. Bu maliyet yalnızca ödenen maaşı değil, SGK işveren payı, işsizlik sigortası primi, kıdem tazminatı karşılığı ve varsa yemek, yol gibi ek hakları da içerir.
2025 Yılında İşveren Maliyet Kalemleri
İşveren maliyeti hesaplanırken birden fazla gider kalemi dikkate alınmalıdır. Bu giderler işverenin bir çalışana ödediği brüt maaş üzerinden belirli oranlarda ek olarak yansır.
Brüt Ücretin Tanımı
Brüt ücret, çalışanın maaşından kesintiler yapılmadan önceki halidir. İşveren maliyetinin temelini oluşturur.
SGK İşveren Payı
2025 itibarıyla SGK işveren primi, brüt maaşın %15,5’i oranındadır. Bu oran, uzun vadeli sigorta kolları ve genel sağlık sigortası dahil tüm SGK yükümlülüklerini kapsar.
İşsizlik Sigortası Primi
İşveren tarafından ödenen işsizlik sigortası primi oranı %2 olarak belirlenmiştir ve bu tutar SGK primine eklenir.
Vergi ve Fonlar
İşverenin doğrudan gelir vergisi yükümlülüğü bulunmamakla birlikte, çalışan maaşının net hesaplamasında vergilerin dolaylı etkisi göz önünde bulundurulmalıdır. Damga vergisi ise brüt maaşın %0,759’u oranındadır ve işverence ödenir.
Ek Yan Haklar
Yol, yemek, özel sağlık sigortası, servis gibi ek yan haklar da işveren maliyetine dâhildir. Bu giderler sabit olmayıp firmadan firmaya değişiklik gösterebilir.
2025 İçin İşveren Maliyet Tablosu
Aşağıda 2025 yılı için asgari ücret ve ortalama maaşlar baz alınarak işverenin ödeyeceği toplam maliyet örnekleri yer almaktadır:
| Brüt Maaş (₺) | Net Maaş (₺) | SGK İşveren Payı (₺) | İşsizlik Sigortası (₺) | Damga Vergisi (₺) | Toplam Maliyet (₺) |
|---|---|---|---|---|---|
| 20.002,50 | 17.002,12 | 3.100,38 | 400,05 | 151,81 | 23.654,74 |
| 30.000,00 | 24.750,00 | 4.650,00 | 600,00 | 227,70 | 35.477,70 |
| 40.000,00 | 32.000,00 | 6.200,00 | 800,00 | 303,60 | 47.303,60 |
İşveren Maliyeti Nasıl Hesaplanır?
Bir çalışanın işverene maliyetini doğru şekilde hesaplamak için brüt maaş baz alınarak yasal yükümlülüklerin oranları bu tutara uygulanmalıdır. Ayrıca çalışan için sağlanan ek haklar da toplam maliyete dâhil edilmelidir.
Brüt Maaş Üzerinden Hesaplama Yöntemi
Brüt maaşa SGK işveren payı (%15,5), işsizlik sigortası (%2) ve damga vergisi (%0,759) eklendikten sonra varsa yol, yemek gibi kalemler eklenerek toplam işveren maliyeti bulunur.
Maliyet Hesabında Dikkat Edilmesi Gerekenler
Maliyet hesaplamasında sadece sabit oranlar değil, çalışan sayısı, çalışanın niteliği ve çalıştığı pozisyon da göz önünde bulundurulmalıdır.
Ek Ödemeler ve Teşvikler
Devlet teşvikleri, işveren maliyetlerini azaltabilir. Örneğin, ilk kez işe alınan çalışanlar için 6111 sayılı teşvikten faydalanıldığında işveren primlerinin belirli kısmı devlet tarafından karşılanır.
Fazla Mesai ve Prim Ödemeleri
Çalışana ödenen fazla mesai, prim ya da bonuslar da brüt maaşa ekleneceği için toplam maliyet üzerinde etkili olur. Bu kalemler sabit maaş dışında ekstra yük getirebilir.
Kıdem ve İhbar Tazminatı Karşılığı
Her ay, kıdem ve olası ihbar tazminatı için ayrılacak karşılıklar da yıllık işveren maliyeti içinde değerlendirilmelidir.
İşveren Maliyetini Azaltmanın Yolları Nelerdir?
İşverenlerin maliyetleri düşürmek adına alabileceği bazı adımlar mevcuttur. Bu adımlar, vergi avantajlarından faydalanmak ve devlet teşviklerini etkin kullanmak gibi uygulamaları kapsar.
Teşvik Programlarından Yararlanmak
İŞKUR ve SGK tarafından sağlanan prim teşviklerinden yararlanmak, özellikle yeni işe alınan genç ve kadın çalışanlar için maliyeti azaltabilir.
Dönemsel Sözleşmeler ve Esnek Çalışma
Belirli süreli sözleşmelerle ya da yarı zamanlı çalışma modelleriyle maliyetler kontrol altında tutulabilir. Bu durum özellikle proje bazlı çalışan firmalar için avantaj sağlar.
Uzaktan Çalışma ve Servis Tasarrufu
Fiziksel ofis kullanımının azaltılması ve uzaktan çalışma sistemine geçilmesi, yemek ve yol gibi ek giderleri ortadan kaldırabilir veya azaltabilir.
Sıkça Sorulan Sorular
Aşağıda işveren maliyeti hesaplama 2025 ile ilgili sıkça sorulan sorular ve yanıtları yer almaktadır:
İşveren maliyeti brüt maaşa göre mi hesaplanır?
Evet, işveren maliyeti brüt maaş üzerinden hesaplanır. Tüm yasal kesintiler ve işverenin ödediği katkı payları brüt ücret esas alınarak belirlenir.
Asgari ücretli bir çalışanın işverene maliyeti ne kadar olur?
2025 yılı için asgari ücretli bir çalışanın işverene toplam maliyeti yaklaşık 23.650 TL civarındadır. Bu tutara SGK primi, işsizlik sigortası ve damga vergisi dahildir.
İşveren teşviklerinden nasıl faydalanılır?
İŞKUR ve SGK’nın sağladığı istihdam teşviklerinden yararlanmak için işverenin ilgili şartları sağlaması ve başvuru yapması gerekir. Bu teşvikler maliyetleri azaltabilir.
Ek ödemeler işveren maliyetini nasıl etkiler?
Prim, ikramiye ve fazla mesai gibi ek ödemeler brüt maaşa eklenerek SGK ve vergiler açısından işveren maliyetini artırır. Bu nedenle düzenli olarak hesaplanmaları önemlidir.
Kıdem tazminatı işveren maliyetine dahil edilir mi?
Her ay için belirli oranda kıdem tazminatı karşılığı ayrılması önerilir. Bu tutar yıllık maliyet hesaplarında dikkate alınmalıdır.
Yol ve yemek yardımı işveren maliyetine eklenir mi?
Evet, çalışanlara sağlanan yol ve yemek gibi yan haklar işveren maliyetine eklenmelidir. Bu giderler sabit olmayan ancak önemli tutarlardır.
İşveren maliyetini düşürmenin en etkili yolu nedir?
Devlet destekli prim teşviklerinden faydalanmak, personel planlamasını doğru yapmak ve uzaktan çalışmayı teşvik etmek, işveren maliyetlerini azaltmanın en etkili yolları arasındadır.
İşveren maliyeti yıllık bazda nasıl hesaplanır?
Aylık toplam işveren maliyeti 12 ile çarpılarak yıllık bazda toplam maliyet hesaplanabilir. Yıl içinde yapılacak zamlar, ek ödemeler ve teşvik değişiklikleri bu hesaplamayı etkileyebilir.
