Topraksız tarım, özellikle çilek üretiminde hem verimlilik hem de kalite açısından üreticilere büyük avantajlar sunmaktadır. 2025 yılı itibarıyla topraksız çilek maliyeti, sistem altyapısı, fide temini, besin çözümleri ve enerji giderleri gibi birçok kaleme bağlı olarak değişkenlik göstermektedir. Bu yazıda, topraksız çilek üretiminde karşılaşılabilecek tüm maliyet kalemlerini ayrıntılı bir şekilde ele alarak, üretime başlamayı planlayan yatırımcı ve üreticiler için yol gösterici bilgiler sunulmuştur.
Topraksız Çilek Üretiminde Maliyet Unsurları Nelerdir?
Topraksız çilek maliyeti, üretim sisteminin kurulacağı alanın büyüklüğüne, kullanılan sistem türüne ve altyapı giderlerine göre değişiklik göstermektedir. Hidroponik veya cocopeat gibi sistemlerde maliyetler farklılaşabilirken, en yüksek gider kalemleri arasında sera kurulumu, sulama ve havalandırma altyapısı yer almaktadır. 2025 yılı itibarıyla topraksız sistem kurulumları genellikle 250.000 TL’den başlayıp 600.000 TL’ye kadar çıkabilmektedir.
Kurulumda Kullanılan Sistem Türü
Kullanılan sistem türü (NFT, DWC, cocopeat vb.) çilek üretiminin hem verimliliğini hem de ilk yatırım maliyetini doğrudan etkiler. Özellikle NFT sistemleri daha düşük su tüketimiyle öne çıkarken, cocopeat ortamlar fide maliyeti açısından daha ekonomiktir.
NFT Sistemi Ne Kadar Tutar?
NFT sistemlerinde metrekare başına ortalama kurulum maliyeti 700–900 TL arasında değişmektedir ve bu, sera büyüklüğüne göre toplam bütçeyi belirler.
Cocopeat Ortamda Maliyet Düşer mi?
Cocopeat kullanımı fide tutunmasını artırırken maliyeti de bir miktar düşürebilir; 500–700 TL/metrekare aralığında kurulum mümkündür.
Fide ve Besin Giderleri
Topraksız çilek yetiştiriciliğinde kaliteli fide kullanımı ve dengeli besin solüsyonları başarıyı doğrudan etkiler. 2025 yılı için çilek fidesi fiyatları adet başına ortalama 12–15 TL seviyesindedir. Dönemsel olarak yapılan besin çözeltileri için aylık yaklaşık 3.000–4.500 TL arası bütçe ayırmak gerekebilir.
Çilek Fidesi Kaç TL?
Piyasada kaliteye göre değişse de sertifikalı bir çilek fidesi ortalama 13 TL civarındadır.
Aylık Besin Maliyeti Ne Kadar?
Günlük sulama sıklığına bağlı olarak aylık 4.000 TL civarında bir besin çözeltisi maliyeti ortaya çıkar.
Enerji ve İşçilik Giderleri
Topraksız sistemlerde fanlar, sulama motorları ve ısıtıcılar gibi ekipmanlar enerji tüketimini artırabilir. Güneş paneli gibi alternatif enerji kaynakları kullanmak uzun vadede avantaj sağlar. Ayrıca üretim hacmine bağlı olarak 1-2 personel sürekli istihdam gerektirebilir.
Elektrik Tüketimi Yüksek mi?
Sisteme ve iklimlendirme yoğunluğuna bağlı olarak aylık ortalama 2.000–3.500 TL elektrik gideri oluşabilir.
Kaç Kişiyle Yönetilir?
Orta ölçekli bir üretim tesisi genellikle 2 personel ile verimli şekilde yönetilebilir.
Yıllık Gider ve Karlılık Hesabı Nasıl Yapılır?
Topraksız çilek üretiminde ilk yatırım maliyetleri yüksek olsa da yıllık kazanç potansiyeli oldukça yüksektir. Yıllık üretim kapasitesi dönüm başına yaklaşık 8–10 ton arasında değişmektedir. Ürün satış fiyatı ortalaması 50–60 TL/kg seviyesindeyken, yıllık brüt gelir 400.000–600.000 TL aralığında olabilir. Giderler düşüldüğünde net kar, sistemin verimliliğine göre yılda 200.000 TL’yi geçebilmektedir.
Topraksız Çilek Maliyeti 2025
| Gider Kalemi | Ortalama Maliyet (TL) |
|---|---|
| Sera ve Sistem Kurulumu | 350.000 – 600.000 |
| Fide Gideri | 65.000 – 90.000 |
| Besin Çözeltileri (yıllık) | 45.000 – 55.000 |
| Enerji Tüketimi (yıllık) | 25.000 – 40.000 |
| İşçilik (yıllık) | 50.000 – 70.000 |
| Toplam Yatırım | 535.000 – 855.000 |
Sıkça Sorulan Sorular
Aşağıda “Topraksız Çilek Maliyeti 2025” ile ilgili sıkça sorulan sorular ve yanıtları yer almaktadır:
Topraksız tarımda çilek yetiştirmek karlı mı?
Yüksek verim ve kaliteli ürün sayesinde topraksız sistemde çilek üretimi oldukça karlıdır; yatırımın geri dönüş süresi genellikle 2 yıl civarındadır.
Topraksız tarım için devlet desteği var mı?
Tarım ve Orman Bakanlığı ile KOSGEB gibi kurumlar topraksız tarım yatırımlarına çeşitli hibe ve teşvik programları sunmaktadır.
Sera kurulumu için kaç metrekare alan gerekir?
Orta ölçekli üretim için en az 500 metrekare alan önerilir, büyük üretimler için 1.000 metrekare ve üzeri tercih edilir.
Hangi çilek türü daha verimli?
Albion ve Monterey gibi dayanıksız fakat verimli türler topraksız tarımda sıklıkla tercih edilmektedir.
Güneş paneli kullanımı maliyeti düşürür mü?
Uzun vadede enerji giderlerini ciddi oranda düşüren güneş panelleri, başlangıçta yüksek maliyetli olsa da yatırım geri dönüş süresini kısaltır.
Topraksız çilek sistemi açık alanda uygulanabilir mi?
Teorik olarak mümkündür ancak iklim koşullarının kontrol edilememesi nedeniyle kapalı sistemlerde başarı oranı daha yüksektir.
